Το άστρο αυτό θα λάμπει για πάντα στα κόκκινα ποτάμια των λαών. Και τα ποτάμια αυτά θα ξεχειλίσουν και θα πνίξουν την εξαθλίωση και τη φτώχεια που δημιουργεί ο καπιταλισμός.Έφυγε σήμερα ένας μεγάλος επαναστάτης. Ο Φιντέλ Κάστρο, ηγέτης της νικηφόρας κουβανέζικης επανάστασης, αλλά και σημείο αναφοράς όλων των επαναστατών του κόσμου σε πολλές γενιές.
Εμείς δεν θα γράψουμε άλλα για τον άνθρωπο, υπάρχουν παντού, μια-δυό κουβέντες (κάποιες από αυτές γραμμένες από αντίπαλους) για το έργο του κουβανέζικου λαού μόνο :
Η Κούβα είναι η μόνη χώρα στη Λατινική Αμερική και στην Καραϊβική που προσφέρει ένα εκπαιδευτικό σύστημα υψηλής ποιότητας, αντάξιο με αυτά της Φινλανδίας και της Ελβετίας. Σε αυτό το πόρισμα καταλήγει η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας που κυκλοφόρησε πρόσφατα και εξετάζει τα δημόσια εκπαιδευτικά συστήματα των χωρών της ηπείρου και τις κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Η εκπαίδευση στην Κούβα είναι κορυφαία προτεραιότητα από το 1959 αφού είναι το μόνο έθνος παγκοσμίως που διαθέτει το 13% του εθνικού προϋπολογισμού του στην εκπαίδευση.
«Κανένα εκπαιδευτικό σύστημα της Λατινικής Αμερικής δεν μπορεί να θεωρηθεί υψηλής ποιότητας, όταν μιλάμε με παγκόσμιους όρους. Εκτός από αυτό της Κούβας», επισημαίνει η έκθεση. Το σχολικό της σύστημα παρουσιάζει αυξημένες ή τουλάχιστον κατάλληλες παραμέτρους: ισχυρό ακαδημαϊκό ταλέντο, υψηλούς μισθούς και υψηλή επαγγελματική αυτονομία. «Έτσι χαρακτηρίζεται ως ένα από τα πιο αποτελεσματικά εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο, όπως αυτά της Φινλανδίας, της Σιγκαπούρης, της Σαγκάης, της Δημοκρατίας της Κορέας, της Ελβετίας, της Ολλανδίας και του Καναδά»,γράφει η έκθεση.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Παγκόσμια Τράπεζα επαινεί την Κούβα. Σε προηγούμενη έκθεσή της, η οργάνωση υπενθύμιζε την υπεροχή του κοινωνικού συστήματος του νησιού, αφού η Κούβα έχει καταφέρει να εξασφαλίσει τη δωρεάν πρόσβαση όλων των πολιτών της στην εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη. Ανάμεσα στα επιτεύγματά της βρίσκονται επίσης η πρόσβαση από όλους σε ασφαλές νερό, η εξάλειψη ορισμένων ασθενειών και το γεγονός πως διαθέτει έναν από τους χαμηλότερους δείκτες σε ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας και έναν από τους μεγαλύτερους σε προσδόκιμο ζωής.
Τα αποτελέσματα του εκπαιδευτικού συστήματος της Κούβας αντανακλούν την πολιτική βούληση της ηγεσίας της, που τοποθετεί τους νέους, δηλαδή το μέλλον της, στο επίκεντρο του κοινωνικού συνόλου και διαθέτει τα απαραίτητα χρήματα για την εκπαίδευσή τους. Παρά τους περιορισμένους πόρους και την κατάσταση οικονομικής πολιορκίας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Κούβα θέτει το παράδειγμα, βαδίζοντας σύμφωνα με τον λόγο του εθνικού της ήρωα, José Martí: «Το να είσαι καλλιεργημένος, σημαίνει να είσαι ελεύθερος».
Από τα δεκάδες σχόλια που έκανε το ελληνικό και διεθνές φιλελευθεριάτο με αφορμή το θάνατο του Φιντέλ Κάστρο έλειπε πάντα μια λέξη – η λέξη εμπάργκο.
Φαντάζει αδιανόητο πως μπορούν να μιλούν για μια χώρα, που επιβίωσε κάτω από το σκληρότερο και πιο μακροχρόνιο οικονομικό αποκλεισμό που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα τους τελευταίους αιώνες, και να ξεχνούν το στοιχείο που καθορίζει την ύπαρξή της.
Ο λόγος για τον οποίο νοιώθουν τα πόδια τους να τρέμουν όταν σκέφτονται το εμπάργκο είναι ότι σε αυτές τις συνθήκες υπάρχει ένας κλάδος ο οποίος καταρρίπτει την κοσμοθεωρία τους για την ελεύθερη αγορά. Είναι ο κλάδος της υγείας.
Μόνο το γεγονός ότι η Κούβα έχει εδώ και δεκαετίες χαμηλότερα ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας από την αμερικανική υπερδύναμη είναι αρκετό για να τινάξει στον αέρα κάθε επιχείρημα για το κυρίαρχο οικονομικό σύστημα.
Η Κούβα βρίσκεται σήμερα στην παγκόσμια πρωτοπορεία σε αρκετούς τομείς της ιατρικής έρευνας.
Τη στιγμή που στις ΗΠΑ χιλιάδες άποροι πολίτες σχηματίζουν ουρές χιλιομέτρωνστις 5 το πρωί για να δουν έναν οφθαλμίατρο, Κουβανοί γιατροί έχουν πραγματοποιήσει τρία εκατομμύρια δωρεάν οφθαλμολογικές εγχειρήσεις σε 33 χώρες – κυρίως του Τρίτου Κόσμου.
Η Κούβα είχε εξάγει 50.000 γιατρούς που προσφέρουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους – χρηματοδοτούμενοι παλαιότερα από την κυβέρνηση του Ούγκο Τσάβες στη Βενεζουέλα.
Όταν ο (εμμέσως ιδιωτικοποιημένος ΠΟΕ) προσπαθούσε να μαζέψει τα κομμάτια του για να αντιμετωπίσει τον ιό έμπολα, η Αβάνα είχε στήσει ήδη δωρεάν κλινικές σε χώρες της Αφρικής για να προλάβει την εξάπλωση του ιού και να βοηθήσει τους κατοίκους χωρών που λόγω της αποικιοκρατίας δεν είχαν τα μέσα να αντιμετωπίσουν την κρίση.
Πως αντέδρασαν οι ΗΠΑ σε αυτή την κινητοποίηση; Προσπαθούσαν να πείσουν τους Κουβανούς γιατρούς να εγκαταλείψουν τους ασθενείς τους και να ζητήσουν άσυλο στην πλησιέστερη αμερικανική πρεσβεία.
Την ίδια ακριβώς πρακτική εφάρμοζαν και όταν η Κούβα έστειλε γιατρούς στην Αϊτή, οι οποίοι ανέλαβαν το 40% των θυμάτων ή όταν έστειλαν 2.400 γιατρούς για το σεισμό στο Κασμίρ το 2005 (οι οποίοι παρεμπιπτόντως άφησαν πίσω τους τουλάχιστον 30 νέες κλινικές). Οι αμερικανικές πρεσβείες προσπαθούσαν να τους απομακρύνουν από τους ασθενείς για να πετύχουν τα προπαγανδιστικά τους παιχνίδια.
Προσπαθώντας να ταπεινώσουν βέβαια την Αβάνα οι Αμερικανοί διπλωμάτες εξευτέλιζαν απλώς τη χώρα τους και το οικονομικό της σύστημα.
Ήταν φυσικά αναμενόμενο ότι μια χώρα που ζεί για δεκαετίες με ένα από τα χειρότερα εμπάργκο της ιστορίας θα είχε σημαντικές στρεβλώσεις στην οικονομία, την πολιτική αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το γεγονός όμως ότι υπό αυτές τις συνθήκες θα δημιουργούσε τομείς που θα ξεπερνούσαν σε αποτελεσατικότητα το αμερικανικό σύστημα είναι κάτι που ο μέσος φιλελές δεν θα μπορέσει να συγχωρέσει ποτέ στον Φιντέλ Κάστρο.
Άρης Χατζηστεφάνου