Στις 14 Σεπτέμβρη 1944 και ενώ δόθηκε η λήξη του πολέμου, ο τοπικός διοικητής Φριτς Σούμπερτ σε συνεργασία με τον ντόπιο δοσίλογο Γεώργιο Πούλο, αποφασίζουν να αποτελειώσουν την πόλη. Είχαν πληροφορίες ότι αναμένεται να καταφθάσουν στρατιώτες από το βουνό. Έτσι άνοιξαν στο κέντρο της πόλης έναν τεράστιο λάκκο φωνάζοντας τους κατοίκους.
Οι ομάδες τους είχαν ήδη στήσει ενέδρα στην είσοδο της πόλης και μόλις κατέφθαναν οι πρώτοι στρατιώτες τούς οδηγούσαν στο σημείο. Έτσι 120 συμπολίτες μας δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ καθώς γυρνούσαν στα σπίτια τους , από το καθήκον της απελευθέρωσης.
«Στις 5 Αυγούστου 1944 ο Αυστριακός Δεκανέας Ottmar Dorne αυτομόλησε στο 30ο Σύνταγμα του Ε.Λ.Α.Σ., που έδρευε στο βουνό Πάικο. Το γεγονός, καθώς και η παρουσία του λοχία των SS, Φριτς Σούμπερτ (γνωστού από τη θηριωδία του Χορτιάτη), οδήγησαν στην ομαδική εκτέλεση της 14ης Σεπτεμβρίου 1944 στα Γιαννιτσά. 112 άνθρωποι εκτελέστηκαν εκείνη τη μέρα, αφού πρώτα βασανίστηκαν με σιδηροσωλήνες. Τα βασανιστήρια, που υπέστησαν ήταν φρικτά. Γυναίκες βιάσθηκαν, άλλες κατακρεουργήθηκαν. Ανάμεσα στους εκτελεσθέντες πολίτες ήταν και ο Δήμαρχος Γιαννιτσών, Θωμάς Μαγκριώτης (εκτελέστηκε στον παλιό μύλο της οδού Ζαμίδη).
Στις 18 Σεπτεμβρίου 1944 μέρος της πόλης παραδόθηκε στις φλόγες και οι Γερμανοί με τους συνεργάτες τους εκτέλεσαν τους πολίτες που συνάντησαν στο δρόμο. Οι νεκροί έμειναν εκεί, άταφοι. Ο Σουηδός πρεσβευτής, Τύμπεργκ αναφέρει ότι το ένα τρίτο της πόλης καταστράφηκε από φωτιά. Οι Γιαννιτσώτες εγκατέλειψαν την πόλη. Κατέφυγαν στα χωράφια του βάλτου και διέμειναν σε πρόχειρες καλύβες. Ο Εμίλ Βένγκερ επισκέφθηκε τα Γιαννιτσά λίγες μέρες μετά την ομαδική εκτέλεση, ως εκπρόσωπος του Διεθνούς, Ερυθρού Σταυρού και σημείωσε στη γραπτή αναφορά του: «Τα Γιαννιτσά είναι ήδη μία νεκρά πόλις» . Στις 20 Σεπτεμβρίου 1944 επιτροπή πολιτών των Γιαννιτσών επέστειλε μήνυμα προς την Εθνική Κυβέρνηση εκθέτοντας τα γεγονότα της σφαγής και ζητώντας όπλα.» (από την ιστοσελίδα του Δήμου Πέλλας)
Η πόλη των Γιαννιτσών κάθε χρόνο τέτοια μέρα πενθεί σιωπηλά. Μέχρι που από το 2012 και έπειτα, στην επιμνημόσυνη δέηση, παρευρίσκεται τάγμα των νεοναζιστών της Χρυσής Αυγής, προκαλώντας με συνθήματα »τιμή στους χίτες και στους ταγματασφαλίτες» και βρίσκοντας αφορμή την κοινοβουλευτική του νομιμοποίηση, καταθέτουν και στεφάνι της ντροπής.
Οι κάτοικοι και η νεολαία, καθώς και η εκπαιδευτική κοινότητα με άλλους φορείς της πόλης, οργανώνονται και αντιπαλεύουν την σπίλωση της μνήμης των νεκρών. Ούτε στα Γιαννιτσά ούτε πουθενά! Τσακίστε το φασισμό, σε κάθε γειτονιά!
Παρακολουθείστε στο παρακάτω αφιέρωμα συγκλονιστικές μαρτυρίες συγγενών θυμάτων
http://www.toperiodiko.gr/149-%CE%B7-%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%B3%CE%AE-%CF%83%CF%84%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%BD%CE%B9%CF%84%CF%83%CE%AC-%CE%BF%CE%B9-%CE%B1%CF%80%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%B9-%CF%84%CF%89%CE%BD/#.VfUMhRHtlBc